Sa pompìa: una frùtora PAT e Presìdiu Slow Food

In sa Mesa - Sa pompia est una frùtora PAT ("Prodotti agroalimentari tradizionali") e est peri unu presìdiu Slow Food. Custu agrùmene licantzu lompet dae s'àrea costera de sa Baronia, massimamente dae Thiniscole, una bidda in provìntzia de Nùgoro.

Sa Comuna de Thiniscole at incaminadu unu campu isperimentale de 500 àrbores.

Sa pompìa est un'agrùmene mannu a colore grogu chi at su còrgiu grussu e bunzudu. Onni coltivatzione est fata a manera naturale. S'àrbore de sa pompia, difatis, est un'àrbore resistente e duncas est malu a s'ismalaidare. Sa frùtora si boddit a manu dae sa metade de su mese de santandria finas a su mese de ghennàrgiu.

Sa pompia est una frùtora connòschida giai dae su XVIII sèculu, comente testimòniat s'abogadu thatharesu Andrea Manca Dell'Arca. Apassionadu de istùdios agronòmicos, in su 1780 at incluidu sa pompìa tra sas variedades de aràngia. In su 1837, imbetzes, su botànicu Giuseppe Giacinto Moris indicàt s'agrùmene comente "Citrus medica var.monstruosa o tuberosa", duncas lu indicàt comente variedade su cedro. Ma non est acabada inoghe. De pagu tempus, a pustis de àere fatu sas anàlisis morfològicas, biològicas e genèticas, s'est escluida s'apartenèntzia de sa pompìa a sa variedade “cedro” pro la classificare comente una variedade sìmile a su limone. Dae su 2015, difatis, sa pompìa est cunsiderada una variedade de su limone e est istada batijada "Citrus limon var. pompìa" dae Camarda.

Su còrgiu de sa pompìa est impreadu in ofelleria pro fàghere durches, massimamente durches tìpicos de sa traditzione sarda. Tocat finas a pretzisare ca su Presìdiu Slow Food pro custu agrùmene at riunidu carchi produtore de Thiniscole chi proponent durches fatos cun sa pompìa. Lu faghent cun s'obietivu de difùndere sa connoschèntzia foras de sas làcanas de sa bidda. Tra sos durches tìpicos e prus famados ddoe at Sa Pompìa Intrea. Interessante finas su licore de pompìa.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna - IMPRENTAS 2021-2022. LR 22/2018, art. 22