Sos giornales de oe #023
B’at unas cantas noas chi, a una prima letura, est capatze chi nos lassent deretu assachiados dae sa netzessidade de sa duda. No est cosa mala. Est cosa chi nos imponet sa prus chirca funduda a livellu individuale. A livellu colletivu su matessi, ma cun sas caraterìsticas de sa dibata. Est fintzas gasi chi si diat dèvere formare s’opinione pùblica.
No l’isco, letores istimados de Il Minuto, cale potzat èssere s’orientamentu de cadaunu de bois, ma chie isterret custa rassigna, leghende in ambos sos giornales chi sa Regione non ponet 6 milliones de èuros pro chi colet s’America’s cup, sos pagos pilos chi tenet oramai non si nde los istratzat. Sas resones nche sunt in sa letura de sas àteras noas sas àteras dies in contu de sanidade, de prejos aumentados, de traballu, de istrutzione.
Pro nàrrere, oe La Nuova Sardegna aberit cun sas iscolas imboidende·si, e non ca sos pitzinnos “fanno vela”, ma, ca semper e petzi pro una chistione chi dae unas cantas chidas est in s’agenda polìticu-mediàtica. Sa de sa natalidade.
Legamus: «Chimbe mìgia istudiantes in mancu in un’annu. 20mìgia dae su 2018 e, de custos, 10mìgia in sos ùrtimos duos annos ebbia. Un’emorragia grae, unu pertusu nieddu chi s’isparget a lestru in custa ìsula sena pitzinnos naschende [...]. Pro “cambiare rotta” (lassemus·lu in italianu ca est ispantosu su lèssicu marineri oe, ndr) bi diat chèrrere unu miràculu: cada fèmina in edade fèrtile diat dèvere pònnere in cantieri duos o tres fìgios movende dae como pro chi, colados sos tres annos, sas iscolas si torrent a populare comintzende dae sa materna».
Como sas chistiones sunt duas: o una, o s’àtera, o ambas.
O “cambiamo rotta” in campu econòmicu pedende·bi·lu a custa terra e a custa gente ite bi diat chèrrere pro chi su pòpulu sardu si nch’abarret in ue est e sas còpias disinnent in libertare de àere prole.
O “cambiamo rotta” aberende·nos a sos àteros pòpulos sena tìmere sostitutzione ètnicas chi tantu, finas pro mèdiu de s’iscola, semus acumprende a una sostitutzione linguìstica belle totale. De prus, ponende a cùrrere sos milliones pro formare maistros de sardu, est capatze chi su binòmiu iscola-acollièntzia torret a populare sas classes de sardos de cada colore de carena.
O, in fines “cambiamo rotta” in ambas maneras e pensemus a su post-iscola, finamentas ca semper La Nuova collit (in sa de 4 pàginas) sa boghe de sos istudiantes chi non cherent èssere cundennados a emigrare.
Si nono ite nos abarrat? Una terra chi contat s’80% de sos investimentos italianos de sos capitalistas russos (abertura de L’Unione sarda), una terra pro s’annestru bèllicu de sa Nato, una terra de bentu furadu o de bentu sulende in pupa de barcas de ricos.
A lunis
M.