S'esèrtzitu contra a su tzilibirche? Unu pensu in tempos de gherra
Aprofundimentu de su mèrcuris - Si faeddamus de babbautzos ortòteros est capatze chi nche lompamus a sa chistione de sas “farras” dae pagas dies in sos menu de sos fast-food de carchi zona de Itàlia.
Si imbetzes faeddamus de gherra est possìbile chi deretu pensemus a sas acontèssidas de s’ispàtziu ex sovièticu a un’annu dae su comintzu de sa chi Putin batijeit comente “operatzione ispetziale”.
Ma si cumbinamus carchi aspetu de sas duas chistiones, acò·lu in sos contos locales su registru narrativu bèllicu, cun totu su lèssicu e sa terminologia sua, contra a chie dae annos est bisestrende sos sartos mandighende food prus chi non fast.
Su prefetu de Nùgoro l’at naradu a craru: «Semus prontos a fàghere intervènnere s’esèrtzitu in antis chi su discuntentu si mudet in emergèntzia in contu de seguresa pùblica» (diemus cara a seguresa pùblica).
E l’at naradu cunforma a sos datos chi chie cheret los podet interpretare comente unu bilantzu de su pagu o de su nudda. Ca si s’annu coladu fiant 60mìgia sos ètaros interessados dae sas rebotas de su tzilibirche, ocannu su perìgulu est chi si lompat a tzifra 100mìgia.
Como chi semus iscriende su prefetu nd’est arresonende cun sos assessores regionales de s’Agricultura e de s’Ambiente, cun sos cumandos de sa Brigata Sassari, cun sas ghias de sas agentzias Laore e Forestas, cun sos vìgiles de su fogu.
E cun sos sìndigos de sas 26 biddas infestadas o infestende·si: Anela, Austis, Benetuti, Bidoniu, Bono, Bortigale, Bòtidda, Duarche, Golothene, Isporlatu, Illorai, Lei, Noragùgume, Nughedu Santa Itòria, Ortzai, Onieri, Orane, Oroteddi, Otzana, Sarule, Sèdilo, Silanos, Sorradile, Su Burgu, Teti e Urtei.
E su limbàgiu bèllicu no est petzi su de su prefetu. Su presidente de Confagricoltura Paolo Mele at naradu chi «bi cheret unu gabinetu de gherra».
Su berme est belle prontu a bogare cùcuru dae s’ou. In cantidade prus chi non manna. E non devìamus arribare a custa solutzione, ca fiat bastante a laurare e a laurare bene su logu pro nch’ispèrdere cantu b’at.
Tzertu, bisende·bi agigu, finamentas in custa istòria càrriga de tristura e de disisperu massajinu, bi diat pòdere àere ispera aberende·si che ou de tzilibirche: sa de s’impreu de sos esèrtzitos comente corpos de protetzione tzivile pro chi custas ebbia siant sas gherras.
Ma no est cosa de custu mundu. Sos esèrtzitos abarrant esèrtzitos. E sos guvernantes chi non firmant su tzilibirche sunt sos matessi chi non firmant s’annestru de morte.
Aprofundimentos
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna - IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22