Sos giornales de oe #014
Si b’at una cosa chi oe agatamus in sa prima pàgina de ambos duos sos giornales sardos, custa est sa noa chi pertocat s’eòlicu in tretos de sa mina de Sos Enattos. L’Unione sarda ponet a maduru chi «Su Senadu frenat» cussos disinnos pro more de unu «emendamentu de sa Lega a su decretu Pnrr (aprovadu in Commissione)». Disinnos chi sunt «incumpatìbiles cun s’Einstein telescope». Su contu sighit a pàgina 3: «Non si podet punnare a s’Einstein Telescope e in s’ora chèrrere unu parcu eòlicu a unos deghe chilòmetros dae cue. Finas sena cunsiderare sa contrariedade de istitutziones, sìndigos, populatziones e assòtzios ambientalistas a s’installatzione de sos rodabbentos. No est possìbile a pensare a unu progetu chi no istorbet, meda, sa grandu òpera iscientìfica chi totu cantos cherent chi nascat in Lùvula, in sa mina de Sos Enattos, rennu de su mudìmene e de s’immobilidade. In sumas, su Guvernu non podiat sustènnere ambos, cheriat postu “rimèdiu” a unu de sos ùrtimos atos de su Consìgiu de sos ministros ghiadu dae Draghi, cheriat cassadu su pàrrere positivu de cumpatibilidade ambientale in Gomorreta». A inghìriu de custu artìculu sas noas chi pertocant sas gherras contra a sos palones in tretos de Su Nuraxi de Barùmini, contra a su parcu de Ìsili, contra su de Maracalagonis. E àteros bi nd’at de territòrios chi cherent disinnare issos. Chi non sunt mudos, ne immòbiles.
La Nuova Sardegna, chi de custa cosa nde faeddat in sa de bator pàginas, aberit imbetzes cun contos de sanidade, cun su contu de sos mèigos de su 118. «Pagos e pagu cuntentos, sos mèigos puntant su pòddighe contra a sa Regione chi lis proponet unu cuntratu cun paga inferiore a sa de sos infermieris». Sa pagu-paga? 60 èuros brutos (35 netos narat su delegadu intervistadu de sa Cisl) cando chi a sos infermieris mentovados nde lis dant 40, netos, s’ora.
E in sos giornales de oe bundant sos pàrreres in prima. Nicolò Migheli in La Nuova nos contat un’Amèrica partzida a pustis de s’acriminada de Trump; Maria Francesca Chiappe e Beniamino Moro in L’Unione faeddant de autarchia linguìstica e de inflatzione.
Su ricòveru de Silvio Berlusconi no est cosa chi podet mancare in sas primas pàginas de sos giornales italianos. Brotant sas uras in sos giornales chi ant acumpangiadu su caminu polìticu suo («Tutti con Silvio», il Giornale, «Forza Silvio», Libero). Su paragone est fartosu ma s’istile est su de sos giornales de partidu, comente cando L’Unità tituleit pro Berlinguer in antis de sa rèndida de su polìticu tataresu. Paragone fartosu finamentas ca unu cocodrillu essidu a campu eris in antis de s’ora est capatze chi l’allonghet sa vida a su cavalieri. Domani, imbetzes tìtulat faghende dipèndere dae sa salude de sa ghia de Forza Italia «sos echilìbrios fràgiles de sa majoria». Galu «prus precària» sa sorte de su partidu.
At a èssere unu giornale de partidu il Riformista dirìgidu dae Matteo Renzi? Su chi ischimus est chi como cussu giornale at a èssere prus pagu garantista (mescamente in contu de 41 bis), chi Renzi at a èssere diretore editoriale e non responsàbile (sas cuerelas non si las pigat issu) e su restu nos lu dant a ischire Il Fatto («Renzi dirigit “Il Riformista” de su co-imputadu de su babbu») e La Verità («Renzi si faghet unu giornale pro addobbare a sos giùighes suos»).