Sos giornales de oe #007

Bonas dies, oe sos giornales sardos nos nche ponent a un’ala e a s’àtera de su caminu antigu Karales e Turris Libisonis. Casteddu e Portu Turre. In su cabu de logu b’at una «rivolutzione», ma L’Unione nos acrarit deretu chi no est una pesada populare: «Comintzat sa rivolutzione de su tràficu cun sa serrada de carrera de Roma (a s’ala de sos pòrticos) pro un’interventu chi at a durare nessi 6 meses (rinviadu su de arburada de Trieste). Coas de veturas peri sos percursos alternativos ma s’iscumprou est oe. Su sìndigu Truzzu: lis torro gràtzias a sos casteddajos. In pensamentu sos cummertziantes chi cuntestant maneras e tempos de sos traballos: “Afàrios in mancu”».

In contu de tràficu e de discumbènios chitzulanos, s’iscumprou si narat chi siat oe est oe ca eris sos traballos sunt comintzados a pustis de sa prima campanedda in sas iscolas (leghimus a pàgina 3 cun sos faeddos de su cumandante de sa politzia locale). In contu de traballu sos titulares de atividades, chi narant s’issoro in segunda pàgina, isperant in sa lòmpida de sos crotzeristas.

E in Portu Turre? Nos lu narat a maduru La Nuova: «Nae rigassificadora». «Su ministru Pichetto Fratin annùntziat chi bi nde cheret pònnere una. E, semper interpretende·li sos faeddos, sa majoria pensat de torrare a bogare a campu su progetu de sa dorsale». In segunda pàgina su restu: «Una nae fissa», est a nàrrere «unu puntu istratègicu pro su sistema natzionale de frunimentu de su gas, a ghisa de depòsitu e de riserva, dae e pro sa penìsula, sena collegamentos sutamarinos ma cun naes prus minores chi càrrigant e iscàrrigant su gas». Una nae, sa manna de nche pònnere in su portu industriale, a tretu de alimentare finamentas una «tzentrale a gas».

E custa pro seguru est allega chi at a interessare sos chi sunt organizende una mobilitatzione (nemmancu custa una pesada populare) contra a su divàriu infrastruturale intre nord e sud de s’ìsula. Sindacados e sìndigos ant animadu eris sos Istados generales feddende de ospidales, meighina territoriale, Tàtari-S’Alighera a bator corsias, sitos industriales etc. Ma a beru b’amus duas Sardignas? E si gasi esseret, a cando unu programma generale? E pro àere ite?

Colemus·nche a sos giornale de sa penìsula. In prus de sa chistione migratòria in carchi prima, signalamus s’abertura de Repubblica («Sa pratza firmat a Netanyhau»), de La Stampa («Beranu israelianu»), de Avvenire («Sa pratza pìnnigat a Netanyhau») e de il Manifesto («Pianu Bibi»...un'ispètzia de «A bellu Bibi») contende·nos sa mobilitatzione contra a sa riforma de sa giustìtzia de Israele. In particulare Il Fatto chi, titulende «Su pòpulu cussente blocat su detzisore», sighit sa polèmica cun sa giornalista Francesca Mannocchi («Su detzisore polìticu devet operare cun cussèntzia cando chi custa non b’est in s’opinione pùblica», aiat naradu in tv). E de giustìtzia italiana nde faeddant Il Dubbio (contra a sas togas ministeriales) e Il Riformista («Peruna piedade pro Cospito»).