Sos giornales de oe #005
Cun Pasca manna acurtziende·si·nche diat èssere cosa prus chi non fàtzile a faeddare de oos de abèrrere. Ma si s'ingrediente no est su tziculate est ca sos oos in chistione sunt sos de su tzilibirche. Chi, issos aberende·si peri sos sartos, sunt dende su comintzu a sos bolos de custas criaduras in cherta de rebota massajina.
La Nuova Sardegna nche ponet sa chistione deretu in prima pàgina ammentende·nos chi est «torrende sa pesadìllia», est a nàrrere “l’incubo”. Diamus dèvere èssere prus sulenos, ca si leghides il Minuto amus finamentas dadu boghe a s’assessora regionale chi nât chi ocannu no est che a cando b’aiat àtere in antis suo («deretu atziones de cuntrastu, dae tempus est chi devìamus parare fronte a sa chistione»), ma in contu de sònnios cheret chi cumprendemus si sa Regione est ischida o mancu, si at postu s’isvèllia a s’ora giusta.
Ca su tzilibirche, leghimus a pàgina 6, issu emmo chi est antitzipende sos tempos de «deghe dies» pro more de sas «temperaduras artas». A su presente registramus s’impreu de «deltametrina», de piretru «in dèroga» in sos terrinos bio, de veturas, de quad, de pompas a framucoddu e de una app a pustis de sas formatzione in loco.
Ma sas alas non sunt petzi sas de sa dociostaurus maroccanus. Su giornale aprontadu in Predda Niedda torrat cun sa chistione aeroportuale. «Como F2i punnat a Casteddu»; «Pronta s’istrategia: aumentu de capitale pro nch’artziare a Sogear». Custa punna, però – leghimus lassende·nche sos ogros in prima –, «tenet bisòngiu de sa polìtica» e, colende·nche a pàgina 3 (intervistende a su presidente, cosa chi at fatu eris L’Unione sarda), de Confcommercio Sud Sardegna.
Dae sa Regione amus giai lèghidu eris e gianteris de s’assessore Moro e de su presidente de su Cussìgiu Pais. Oe sos micròfonos sunt pro Giancarlo Acciaro, nomenclatura Psd’Az, giai segretàriu e deputadu de sos bator moros. Su rapresentante de sa Regione in su Cda de Sogeaal, astènnidu in sa riunione de pagas dies a como, narat chi «a su pianu de fusione nche l’ant postu in agenda de addòbiu de sos duos Cda sena cuncordare su progetu matessi cun sos atzionistas de riferimentu, Regione in primis».
E abarremus in surcu colende dae sas atziones aeroportuales a s’atzione de su partidu sardu, ca L’Unione sarda nos contat de unu «valzer»: «A ùndighi meses dae sas Regionales diant pòdere lassare su partidu de su guvernadore s’ex cabu de grupu Franco Mula e sos cussigeris Schirru, Maieli e Usai». Destin-Atzione? Su partidu de Calenda? Cunforma a sas indiscretziones de pàgina 5 emmo, ma forsis pro sa trìbide consiliare ebbia, ca «Fdi diat pàrrere disponìbile a si pigare petzi a Mula».
L’Unione aberit però cun sa chistione “green”: «Domos birdes, disditza pro sos sardos». «Su de nche giùghere totu sas domos intro de su 2030 a sa classe energètica “E” l'at a costare meda a sos sardos: cunforma a unu càrculu, belle 60mìgia èuros pro allògiu, (a su presente) sena si nde pòdere gosare de intzentivu perunu. Sos tècnicos: punna mala a acumprire». E sa chistione si ligat a sa «traschia» chi est interessende su setore edile fintzas pro more de sos crèditos de su Superbonus: «impresas disisperadas pro arriscos de fallimentos e blocos de cantieris». In sa de 11 pàginas, colende a su setore automobilìsticu, leghimus imbetzes de sos gastos chi creschent pro revisionare veturas betzas: «mènguat sa còmpora de sas noas».
Europa e migrantes in sos giornales italianos, chie contende·nos de Meloni «cuntenta» (Corriere), chie «a manos iscutas» (Repubblica). De su restu si totu cantos faghent sos sovranistas... Sa mirada però est a chirru de giosso, comente tìtulat La Stampa, cun sa premier timende 900mìgia pròfugos «si ruet sa Tunisia». Avvenire e Il Fatto aberint cun sa gherra: «Armas e pagu àteru», su primu; «Ue, Schlein chirchende a manca ma agatat a cumpàngiu Nato». Domani bi torrat contende·nos sa surra in sa presone de Santa Maria Capua Vetere: «Sos avocados difensores (de sas guàrdias, ndr), ant pedidu de non permìtere a Radio radicale de publicare sas registratziones de sas udièntzias».